Zamieranie pędów różaneczników
Grzyby z rodzaju Phomopsis, oraz bardzo podobne w rozwoju grzyby z rodzaju Botryosphaeria mogą stanowić poważny problem w starszych nasadzeniach różaneczników. Objawy powodowane przez te patogeny bardzo często przypominają symptomy wywoływane przez najgroźniejszą chorobę różaneczników, jaką jest fytoftoroza. Jednak to właśnie objawy powodowane przez Botryosphaeria są prawdopodobnie jednymi z najczęściej spotykanych w wieloletnich nasadzeniach.
Z kolei rodzaj Phomopsis częściej kojarzy się z objawami zamierania pędów występujących na azaliach.Grzyby z rodzaju Botryosphaeria zwykle pojawiają się na zdrewniałych pędach różaneczników zarówno tych rosnących od dłuższego czasu, jak i nowo posadzonych, jeszcze bez dobrze ukształtowanego systemu korzeniowego. Pierwszym sygnałem jest więdnięcie liści na jednej albo więcej gałęzi. Często pod korą zamierających pędów, na przekroju poprzecznym, można zaobserwować kasztanowo-czerwone odbarwienie niejednokrotnie występujące wyłącznie z jednej strony pnia. To przebarwienie może również przybierać kształt klina skierowanego ostrym końcem w kierunku środka pędu.
Objawy te są jednak dobrze widoczne przede wszystkim w początkowym okresie infekcji. Na roślinach starszych często pędy zamierają powyżej zrakowacenia będącego następstwem wcześniejszej infekcji. Grzyb stanowi większy problem na terenach suchych w gorące lata, przy niedostatku wody oraz postępującej suszy fizjologicznej. W takich warunkach rozwijająca się grzybnia utrudnia dostarczanie wody do młodych partii roślin w następstwie czego obserwuje się objawy ich więdnięcia, a potem zamierania
BOTRYOSPHAERIA | PHYTOPHTORA |
Występuje częściej w zieleni miejskiej | Występuje częściej w szkółkach roslin |
Gwałtownie zamierają większe partie roślin | Z reguły atakuje pojedyńcze pędy |
Atakuje starsze pnie | Atakuje młode przyrosty oraz liście i ogonki liściowe |
Liście gwałtownie przybierają kolor szaro zielony, a następnie brązowieją | Na granicy blaszki liściowej i ogonka liściowego pojawia się charakterystyczne zbrązowienie w kształcie litery “V” |
Obserwuje się jednostronne odbarwienie pnia widoczne na przekroju poprzecznym | Na szyjce korzeniowej obserwuje sie czerwone nacieki często w kształcie klina. Szyjka niejednokrotnie jest zmurszała |
Objawy rozwijają się szybciej na starszych zdrewniałych pędach | Objawy rozwijaja sie szybciej na młodych pędach |
Pędy mogą zamierać w każdej chwili choć najczęściej zjawisko obserwuje się wczesną wiosną | Pędy zamierają najczęściej w okresie ich intensywnego wzrostu |
W początkowym okresie choroba może być powstrzymana poprzez dokładne wycięcie zainfekowanych pędów bez konieczności karczowania całych roślin, co ma często miejsce w przypadku infekcji dokonywanej przez Phytophtora spp.
Ochrona różaneczników przed grzybami z rodzaju Botryospahaeria jest dość skomplikowana i obejmuje:
- dobór odmian o podwyższonej odporności szczególnie na suchych stanowiskach (Roseum Elegans, English Roseum, Lebar’s Red, Cunningham’s White, Boursault)
- sadzenie roślin przynajmniej w częściowym cieniu
- podlewanie roślin w okresie suszy
- jak najszybsze usuwanie porażonych pędów poniżej miejsca odbarwienia pędów widocznego na przekroju poprzecznym
- usuwanie przekwitłych kwiatów (infekcja może nastąpić poprzez zamierające osie kwiatostanowe)
- unikanie mechanicznego ranienia krzewów
- mulczowanie roślin w celu ograniczenia odparowywania wody
- ewentualne zabezpieczanie świeżych ran poprzez oprysk tiofanatem-metylu
- ochrona roślin przed mrozem