Zamieranie pędów różaneczników

Grzyby z rodzaju Phomopsis, oraz bardzo podobne w rozwoju grzyby z rodzaju Botryosphaeria mogą stanowić poważny problem w starszych nasadzeniach różaneczników. Objawy powodowane przez te patogeny bardzo często przypominają symptomy wywoływane przez najgroźniejszą chorobę różaneczników, jaką jest fytoftoroza. Jednak to właśnie objawy powodowane przez Botryosphaeria są prawdopodobnie jednymi z najczęściej spotykanych w wieloletnich nasadzeniach.

Fot.1. Grzyby rodzaju Botryosphaeria mogą powodować spękania kory różaneczników

Z kolei rodzaj Phomopsis częściej kojarzy się z objawami zamierania pędów występujących na azaliach.Grzyby z rodzaju Botryosphaeria zwykle pojawiają się na zdrewniałych pędach różaneczników zarówno tych rosnących od dłuższego czasu, jak i nowo posadzonych, jeszcze bez dobrze ukształtowanego systemu korzeniowego. Pierwszym sygnałem jest więdnięcie liści na jednej albo więcej gałęzi. Często pod korą zamierających pędów, na przekroju poprzecznym, można zaobserwować kasztanowo-czerwone odbarwienie niejednokrotnie występujące wyłącznie z jednej strony pnia. To przebarwienie może również przybierać kształt klina skierowanego ostrym końcem w kierunku środka pędu.

Fot.2. Przekrój pędu zainfekowanego przez Botryosphaeria.

Objawy te są jednak dobrze widoczne przede wszystkim w początkowym okresie infekcji. Na roślinach starszych często pędy zamierają powyżej zrakowacenia będącego następstwem wcześniejszej infekcji. Grzyb stanowi większy problem na terenach suchych w gorące lata, przy niedostatku wody oraz postępującej suszy fizjologicznej. W takich warunkach rozwijająca się grzybnia utrudnia dostarczanie wody do młodych partii roślin w następstwie czego obserwuje się objawy ich więdnięcia, a potem zamierania

 BOTRYOSPHAERIAPHYTOPHTORA
Występuje częściej w zieleni miejskiejWystępuje częściej w szkółkach roslin
Gwałtownie zamierają większe partie roślinZ reguły atakuje pojedyńcze pędy
Atakuje starsze pnieAtakuje młode przyrosty oraz liście i ogonki liściowe
Liście gwałtownie przybierają kolor szaro zielony, a następnie brązowiejąNa granicy blaszki liściowej i ogonka liściowego pojawia się charakterystyczne zbrązowienie w kształcie litery “V”
Obserwuje się jednostronne odbarwienie pnia widoczne na przekroju poprzecznymNa szyjce korzeniowej obserwuje sie czerwone nacieki często w kształcie klina. Szyjka niejednokrotnie jest zmurszała
Objawy rozwijają się szybciej na starszych zdrewniałych pędachObjawy rozwijaja sie szybciej na młodych pędach
Pędy mogą zamierać w każdej chwili choć najczęściej zjawisko obserwuje się wczesną wiosnąPędy zamierają najczęściej w okresie ich
intensywnego wzrostu

W początkowym okresie choroba może być powstrzymana poprzez dokładne wycięcie zainfekowanych pędów bez konieczności karczowania całych roślin, co ma często miejsce w przypadku infekcji dokonywanej przez Phytophtora spp. 

Ochrona różaneczników przed grzybami z rodzaju Botryospahaeria jest dość skomplikowana i obejmuje:

  • dobór odmian o podwyższonej odporności szczególnie na suchych stanowiskach (Roseum Elegans, English Roseum, Lebar’s Red, Cunningham’s White, Boursault)
  • sadzenie roślin przynajmniej w częściowym cieniu
  • podlewanie roślin w okresie suszy
  • jak najszybsze usuwanie porażonych pędów poniżej miejsca odbarwienia pędów widocznego na przekroju poprzecznym
  • usuwanie przekwitłych kwiatów (infekcja może nastąpić poprzez zamierające osie kwiatostanowe)
  • unikanie mechanicznego ranienia krzewów
  • mulczowanie roślin w celu ograniczenia odparowywania wody
  • ewentualne zabezpieczanie świeżych ran poprzez oprysk tiofanatem-metylu
  • ochrona roślin przed mrozem
Fot.3. Ściemnienie szyjki korzeniowej (wyraźna ostra granica oddzielająca tkankę chorą od zdrowej) może wskazywać na infekcję organizmami rodzaju Phytophtora.
  • 19 września, 2016